Het digiTaalhuis Utrecht is een samenwerkingsverband tussen Taal Doet Meer, de Bibliotheek Utrecht en Digiwijs 3.0. Hier kunnen Utrechtse deelnemers en vrijwilligers terecht met diverse taalvragen. Ook kunnen ze hier ondersteuning bij de ontwikkeling van hun vaardigheden krijgen. Deelnemers die les willen volgen, krijgen persoonlijk advies van een ‘wegwijzer’ of krijgen ter plekke een intake voor taal- of computerles. Ook geven getrainde vrijwillige taalcoaches van Taal Doet Meer in zes bibliotheken in Utrecht (online) taalcoaching. Deelnemers ontwikkelen hun taalvaardigheid samen met een getrainde vrijwillige coach. Daarnaast leren deelnemers de Utrechtse samenleving beter kennen, waardoor hun zelfvertrouwen toeneemt.

Vrijwillige taalcoaches van Taal Doet Meer ondersteunen formele lessen en oefenen met spreekvaardigheid. Een combinatie van formele les door een professionele taaldocent en non-formele ondersteuning door een vrijwilliger leidt tot het vergroten van de effectiviteit van taallessen, meer feedbackmomenten en meer participatie van deelnemers in de samenleving. In 2020 boden we deze (online) ondersteuning bij NL Educatie en Babel.

Binnen het project ‘Gezonde Taal’ gebruiken we lesbrieven met informatie over welzijn, gezondheid, ziekte en zorg. Het bespreken van gezondheidsvragen tijdens taalcoaching draagt bij aan de zelfredzaamheid van anderstaligen in Utrecht. Er zijn nu 24 lesbrieven. Daarnaast hebben we fotokaarten (zogenaamde Flitskaarten) ontwikkeld voor anderstaligen met de laagste taalniveaus. Ook ontwikkelden we met ons landelijk platform Het Begint met Taal en ITTA een lessenserie ‘Gezonde Thema’s’. Deze worden uitgegeven door Van Dale en zijn landelijk beschikbaar.

Met het project ‘Eigen Kracht’ ondersteunen we anderstalige Utrechters bij hun zoektocht naar een baan. Dit doen wij samen met WIJ 3.0, een organisatie voor activering en re-integratie. Van de 64 deelnemers hebben 59 deelnemers een stap gezet op de participatieladder. Zij hebben een baan, opleiding, vrijwilligerswerk of stage gevonden of zij hebben hun netwerk of taalniveau uitgebreid. 13 deelnemers vonden een betaalde baan, 5 deelnemers een werkervaringsplek en 10 deelnemers startten met een opleiding in 2020. De uitstroom naar betaald werk ligt door corona wel lager dan voorgaande jaren.

Taalcafés

Het Taalcafé is een plek waar anderstalige Utrechters en Utrechtse vrijwilligers met elkaar in gesprek gaan. Het draait om elkaar ontmoeten en het spreken van de Nederlandse taal. In 2020 organiseerden we op acht plekken in de stad Taalcafés. We openden een nieuw Taalcafé in Bibliotheek de Neude. De andere taalcafés vonden plaats in Lombok, Overvecht (twee locaties), Kanaleneiland, Leidsche Rijn, Zuilen en Vleuten-De Meern. De taalcafés in Overvecht zijn onderdeel van ‘Samen voor Overvecht’.

Taalgroepen in de wijken

Samen met sociaal makelaars en andere wijkinitiatieven organiseren we taalcoaching voor groepen in de wijk. Deze groepen komen één keer in de week samen in buurthuizen en wijkcentra. In 2020 werkten 176 Utrechters in deze groepen samen met hun vrijwillige taalcoaches aan Nederlandse taalvaardigheid. Dit gebeurde in Hoograven, Lunetten, Overvecht, Lombok, Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn.

Tijdens de lockdowns vonden de Taalcafés en Taalgroepen online plaats.

Taal Doet Meer, Digiwijs en de Bibliotheek Utrecht vormen samen de Taalalliantie ‘Samen voor Overvecht’. De uitvoering wordt gedaan in samenwerking met partners, waaronder buurtteams, sociaal makelaars, het wijkbureau, scholen en woningcorporaties. Ook de Utrecht Development Board (UDB) heeft zich verbonden aan onze aanpak. Gezamenlijk intensiveren en versterken we de aanpak van beperkte (digi)taalvaardigheid van de bewoners van Overvecht. We investeren in extra laagdrempelige inloop in de bibliotheek Overvecht. Hier kunnen bewoners terecht met vragen over Nederlandse taalles in de wijk en met hun computervragen. Het spreekuur is door 127 bewoners bezocht. Daarnaast organiseren we wekelijks twee taalcafés in Overvecht.

Het project Taal & Ouders vormt een brug tussen onze activiteiten voor volwassenen en kinderen. Op verschillende locaties in Utrecht gaan vrijwillige taalcoaches met een groepje ouders op de basisschool van hun kind aan de slag met hun Nederlands. Dit draagt bij aan de taalontwikkeling van de ouder en indirect ook aan de ontwikkeling van het kind op school. In 2020 zijn met het project Taal & Ouders in totaal 92 ouders bereikt op 11 verschillende Utrechtse scholen. In het kader van Samen voor Overvecht, een programma waarmee partners zich extra inzetten voor die wijk, startten we extra groepen in Overvecht.

Onder de noemer ‘Lezen en Praten met je Kind’ vinden er verschillende activiteiten plaats gericht op het hele gezin. Een vrijwilliger gaat samen met ouders en hun jonge kind (0-3 jaar) aan de slag met taal. In onze ouder-kind-groepen gaat een vrijwillige gespreksleider en lees- en speelvrijwilliger wekelijks in gesprek met een groep ouders over opvoeding en taal. Tijdens de TaalThuisbezoeken gaat een taalcoach samen met ouders na welke taalgewoonten er al zijn, hoe ze daarop kunnen aansluiten en wat ze eraan kunnen toevoegen. Onze BoekStartcoaches, ervaringsdeskundige vrijwilligers, voeren op het consultatiebureau met ouders het gesprek over voorlezen, het taalaanbod in de wijk en het project BoekStart.

De VoorleesExpress stimuleert samen met ouders de taalontwikkeling van kinderen tussen de 2,5 en 8 jaar en verrijkt de taalomgeving thuis. Een vrijwilliger komt één keer per week, 20 weken achter elkaar, bij een gezin thuis om voor te lezen en taalspelletjes te doen. We kijken samen met de ouders hoe zij hun kinderen kunnen stimuleren op het gebied van taal. De voorlezers volgen een masterclass interactief voorlezen en ze kunnen deelnemen aan de verdiepende workshop ‘Timmeren aan Taal met het hele gezin’. Ook gebruiken de voorlezers van de jongste kinderen de ‘Tas vol Taal’. Als huisbezoek niet mogelijk was vanwege corona, zijn er online taalspelletjes gedaan of is er gewoon gezellig gekletst.

Binnen het project Taalmentoraat ondersteunen vrijwillige taalmentoren leerlingen in de leeftijd van 8 tot 16 jaar bij begrijpend lezen en woordenschat. De mentorkoppels gaan 6 tot 8 maanden wekelijks op een leuke en creatieve manier aan de slag met de Nederlandse taal. In 2020 hebben we 67 basisschoolleerlingen en 26 middelbare scholieren begeleiding kunnen bieden. Daarnaast zijn we in het najaar gestart met een pilot Taalmentoraat online waarin we 23 basisscholieren en 4 middelbare scholieren konden koppelen aan een digitale taalmentor. In de afgelopen jaren hebben we geïnvesteerd in een versterkte samenwerking met scholen en ouders, onder de noemer ‘Taalversterkers tussen school en thuis’. Informele en persoonlijke ondersteuning van het schooltraject leidt bij jongeren tot meer zelfvertrouwen en betere schoolprestaties.

School’s cool is een mentorproject voor leerlingen uit anderstalige Utrechtse gezinnen die de overstap maken van groep 8 naar de middelbare school. We koppelen de leerling voor anderhalf jaar aan een goed opgeleide, vrijwillige mentor. Deze mentor helpt wekelijks met de taal, studievaardigheden en huiswerk. Daarnaast biedt de School’s cool-mentor een luisterend oor en probeert hij/zij de leerling te inspireren en te motiveren. De vrijwillige mentor houdt contact met school en ouders, en zo kunnen zij samenwerken om de (taal)ontwikkeling van de leerling te stimuleren.

Eind maart 2020 was de scholensluiting vanwege corona. Er meldden zich gelukkig meteen veel vrijwilligers. Gezinnen en scholen waren op zoek naar ondersteuning voor het thuisonderwijs. In korte tijd hebben we het Stadsnetwerk Gelijke Kansen opgericht en trainden we met onder andere de Universiteit Utrecht en JINC extra vrijwilligers, die we bijvoorbeeld konden koppelen als Taal- en huiswerkmaatje. Al snel bundelden we de krachten met andere corona-initiatieven zoals Thuisschoolmaatje en bereikten we tijdens de eerste lockdown gezamenlijk meer dan 800 gezinnen. Hiervan werden, aanvullend op onze reguliere trajecten, 165 leerlingen extra door Taal Doet Meer begeleid. Schoolbesturen, samenwerkingsverbanden en de gemeente Utrecht steunden dit initiatief, stimuleerden een zomerschool en besloten dat dit Stadsnetwerk Gelijke Kansen ook na corona waardevol blijft bij het bestrijden van achterstanden.

Taal & Toekomst is een begeleidingstraject voor jongeren tussen de 16 en 25 jaar. Binnen dit project werken de jongeren samen met hun vrijwillige Taal & Toekomstcoach aan hun taalvaardigheid en persoonlijke ontwikkeling. Daarnaast wordt er gekeken wat de jongeren nodig hebben om aan een opleiding, stage of werk te kunnen komen. In 2020 hebben we 15 jongeren gekoppeld aan een Taal & Toekomstcoach. Deze jongeren zijn onder andere doorverwezen door buurtteams, Internationale Schakelklassen (Ithaka) en Young Ambition. Deelnemers van Taal & Toekomst geven aan dat dit traject positieve invloed heeft op hun taalvaardigheid en hun zelfvertrouwen.