We kunnen nog veel leren – 10 boekentips over inclusie!

In dit lijstje geven we tips van boeken die je onderdompelen in de leefwereld van anderen, maar ook boeken die handvaten bieden op het gebied van het implementeren van diversiteit en inclusie (op de werkvloer), en het samenvoegen van diverse mensen én mindsets. Veel leesplezier!

1. Dansen op de muur – Maria Genova

De Bulgaarse Maria Genova (1973) behoort tot de generatie jongeren die zowel de tijd voor als na de val van het communistische regime meemaakte. In Dansen op de Muur beschrijft ze naast treffende vergelijkingen tussen Oost en West op een bijzondere manier van binnenuit het tragikomische leven van de gewone mensen tijdens het communisme. Genova kwam op haar 19e naar Nederland vanwege haar grote vakantieliefde. Ze beschrijft met veel humor hoe haar inburgering in Nederland verliep en hoe ze moest wennen aan de vreemdste vooroordelen over Oost-Europa.

2. De inclusie marathon – Kauthar Bouchallikht, Zoë Papaikonomou

(Winnaar management boek van het jaar 2022)

Het besef dat diversiteit en inclusie op de werkvloer belangrijk zijn en een organisatie veel kunnen opleveren dringt tot steeds meer organisaties door. Maar hoe zet je dat besef om in actie? In De inclusiemarathon geven de auteurs een goede aanzet.

3. Excluses – Beno Schraepen

Het pad naar een inclusieve samenleving lijkt bezaaid te zijn met obstakels. Nochtans hebben we veel van die obstakels zelf in het leven geroepen of houden we ze om onduidelijke redenen zelf in stand. Hoog tijd om deze uitsluitingsmechanismen te ontmaskeren als wat ze zijn: ‘excluses’, oftewel excuses om iemand uit te sluiten. Aan de hand van het hoe, wat en waarom van inclusie maakt Excluses brandhout van de argumenten die uitsluiting en segregatie in stand houden. Maak kennis met veel gebruikte excluses en ontdek hoe ze te weerleggen.

4. Verborgen verhalen – Tina Rahimy

In Verborgen verhalen deelt Tina Rahimy persoonlijke verhalen over de impact van onderwijs. Zij toont op indringende wijze hoe ontmoetingen tussen leraren en leerlingen mensen en de wereld kunnen veranderen. Vanuit een houding van oprechte interesse ontstaan andere verbindingen. De wijsheid van onderwijs schuilt in een geëngageerde verhouding tot de ander, die zich bij uitstek laat navoelen in verhalen over leermeesters en inspiratoren.

5. De goede immigrant – Dipsaus

Eerste, tweede en derde generatie migranten blijven met dezelfde vragen worstelen: wanneer mag je jezelf Nederlander noemen, en is dat ook wat je echt wil? Mag je kritiek op je nieuwe vaderland hebben? Mag je het debat bepalen? En wat is er eigenlijk mis met geluk zoeken? De mensen over wie vaak wordt gedebatteerd en gesproken, komen nu zelf aan het woord – op hun manier, in hun eigen stijl, en in hun eigen taal. Ze laten je ongefilterd en ongezouten zien hoe het is om structureel, van generatie op generatie de realiteit van ‘de Ander’ te moeten leven.

6. Het moois dat we delen – Ish Ait Hamou

“Het moois dat we delen is intens, omdat het gaat over hoe moeilijk het is om te durven openstaan voor elkaar. Zonder een partij te kiezen en met heel veel respect voor beide overtuigingen schetst deze auteur het leven van twee mensen en de gevolgen van hun gedrag. Wat ontzettend bijzonder is, is dat hij twee culturen toont en deze op een magnifieke manier laat samensmelten. Het lelijke aan dit weergaloze verhaal is de confrontatie met onszelf en onze angstige maatschappij.”

7. Onderwijs maakt het verschil – Louise Elffers

Kansengelijkheid in het onderwijs: het lijkt een breed gedeeld ideaal. Maar wat bedoelen we er precies mee? En hoe staat het ervoor in het Nederlandse onderwijs? Louise Elffers laat zien hoe achter het gedeelde streven naar kansengelijkheid uiteenlopende, soms zelfs tegengestelde opvattingen schuilgaan. Ze schept orde in de conceptuele chaos en neemt vervolgens het Nederlandse onderwijs de maat. Hoe (on)gelijk zijn de kansen hier? En wat moet er gebeuren om het ideaal van kansengelijkheid in de praktijk te brengen?

8. Misfits – Michaela Coel

Misfits kijken anders naar het leven. Maar velen worden ook als buitenstaander gezien omdat het leven anders naar hen kijkt. Misfits is een triomfantelijke oproep tot eerlijkheid, empathie en inclusie van iedereen die ‘anders’ is. Met pit en humor vertelt Coel over haar strijd om zichzelf te kunnen zijn in een wereld die het omgekeerde vraagt.

9. Denk als een rebel – Matthew Syed

Volgens de schrijver zijn veel vraagstukken te complex geworden om slechts door één persoon te worden opgelost. Of het nu gaat om problemen op ons werk of om de grote uitdagingen die ons als maatschappij bezighouden, zoals obesitas, terrorisme en klimaatsverandering. Daarom pleit hij voor teams van mensen met verschillende mindsets: uitblinkers, buitenstaanders én rebellen. Samen boeken zij de beste resultaten en vinden ze de slimme en innovatieve antwoorden waar de huidige tijd om vraagt.

10. Niemand zal hier slapen vannacht – Rachida Aziz

“Dit boek is er voor alle mensen die nooit het recht genoten hebben om het debat te bepalen. Alle mensen die onderdrukt, misbruikt, uitgespuugd en tegen elkaar opgezet werden. Alle mensen die niet de norm zijn in deze maatschappij. Geloof me, we zijn met velen. Wij hebben één iets gemeen. Wij zijn de verliezers in de maatschappij die een kleine, machtige groep naar zijn beeld en zijn gelijkenis heeft geschapen.” In Niemand zal hier slapen vannacht doopt Rachida Aziz haar pen in vitriool om in de beste literaire traditie de oude orde ervan langs te geven. Ze vertrekt van een reeks bepalende momenten in haar leven, maar gebruikt die om alle vastgeroeste waarheden aan diggelen te slaan.