Malu* uit Brazilië is al een paar weken niet geweest, Aydin zit een week in Turkije en Saya uit Syrië heeft laten weten voorlopig niet te kunnen komen.
‘Je krijgt privéles vandaag’, zeg ik tegen Mehmet als hij zijn lesboek openslaat.
Zo’n zes maanden ben ik nu taalcoach. Iedere vrijdagmiddag geef ik in een Utrechts buurthuis les aan een groepje mensen dat Nederlands wil leren. Om bijvoorbeeld gemakkelijker een gesprek te kunnen voeren met buren, huisarts of de onderwijzer van hun kind. Mehmet woont al een paar jaar in Utrecht met zijn Nederlandse vrouw en kinderen en wil er nu grondig werk van maken de taal onder de knie te krijgen.
Ik klap mijn laptop open om op YouTube het liedje ‘Papa’ van Stef Bos op te zoeken. Daar wil ik de les mee beginnen. De link had ik een paar dagen geleden al in onze appgroep gezet. ‘Nee, alsjeblieft niet het liedje van papa’, zegt Mehmet. ‘Ik moet huilen dan.’ Dan volgt in het Engels de toelichting. Dat zijn vader terminaal ziek is en in Istanbul in het ziekenhuis ligt. Dat de man in een paar maanden is veranderd in een lichamelijk wrak. En dat Mehmet onlangs zijn moeder, die kampt met Alzheimer, in een verzorgingshuis heeft moeten achterlaten. En dat zijn hart toen brak. Dan komen de tranen alsnog en haal ik een glas water.
“ Nee, alsjeblieft niet het liedje van papa’, zegt Mehmet ”
Als ik terugkom in het lokaal en hem het glas aanreik, raken we verzeild in een persoonlijk gesprek. Over ons beider families en de kleine en grote tragedies die zich in de loop der jaren hebben afgespeeld daarbinnen. En welke gevolgen dat voor de gezinsleden had.
Even later vertelt Mehmet dat hij over een paar maanden de marathon van Istanbul gaat lopen. En dat hij dan over de brug over de Bosporus zal rennen. Van Europa naar Azië, heel symbolisch. Hij verheugt zich erop, ook omdat zijn kinderen dan langs de kant zullen staan. ‘Het gaat mij niet om de prestatie. Het zijn de herinneringen die ik opsla voor later. De beelden die ik zal zien in de laatste dertig seconden voordat ik sterf.’
We gaan weer verder met de les. Ik kijk naar buiten en zie dat het stortregent. Ik kan een vloek niet onderdrukken omdat ik straks waarschijnlijk zeiknat thuis ga komen. Mijn vrouw vindt dat ik een zeurpiet ben als ik klaag over fietsen in de regen, zeg ik. Mehmet antwoordt in het Nederlands dat zijn vrouw hem datzelfde verwijt maakt. ‘Zij zegt: jij bent niet suiker.’
“ Het water komt als een snelstromende beek langs de muur en uit het systeemplafond naar beneden. ”
Het geluid van de neerkletterende regen maakt een kabaal dat tot in het lokaal doordringt. Dan zie ik waarom: het regent in het lokaal. Het water komt als een snelstromende beek langs de muur en uit het systeemplafond naar beneden. Voor de les begon, toen ik buiten mijn fiets stalde, had ik al gezien dat op het dak van het gebouw bouwvakkers met renovatiewerkzaamheden bezig waren. Kennelijk gaat daar iets behoorlijk mis. Inmiddels vormt zich op de vloer van het lokaal een gestaag groeiende plas water.
Ik ren naar beneden en haal een stapel dweilen en een pan, meer kan ik niet vinden, niemand kan me helpen, de beheerder is er niet. Op de begane grond, heeft een club senioren hun spelletje bowling op de Wii gelaten voor wat het is en zit aan een lange tafel voor de gezamenlijke maaltijd. Vaste prik op vrijdag. De ernst van de situatie boven is hier nog niet doorgedrongen.
Als ik in ons lokaal terugkom, heeft Mehmet inmiddels ergens uit het gebouw een dweilkarretje en een paar emmers vandaan weten te halen. Samen gaan we aan de slag. ‘Nederland is het land van watermanagement’, zeg ik. We zijn al snel een geoliede machine in het dweilen, uitwringen, emmertjes legen. Mehmet heeft het inmiddels zo warm gekregen dat hij zijn T-shirt uittrekt en in zijn blote bast verder werkt.
Na een half uurtje – het is inmiddels gestopt met regenen – hebben we de klus zo’n beetje geklaard. De vloer is nog wel nat maar we hebben de plassen weggewerkt. Ik zeg: ‘je hebt een gezegde geleerd vandaag: dweilen met de kraan open.’ Als ik uitleg wat het betekent, knikt hij. ‘This is quite a bonding experience’, voeg ik toe. Zou deze herinnering ook in de laatste dertig tellen van jouw leven verschijnen, vraag ik terwijl hij de laatste dweilen door de wringer haalt. Er verschijnt een brede lach op zijn gezicht.
*Malu, Aydin, Saya en Mehmet zijn niet de echte namen van de deelnemers.
Deze column is geschreven door Olaf Stomp en mochten wij overnemen van zijn website. Olaf (1963) is geboren op Curaçao en groeide op in Groningen waar hij ook studeerde. Hij is schrijver en werkt daarnaast als communicatieadviseur en freelance journalist.
Wil je net als Olaf bijzondere dingen beleven terwijl je taalleerders helpt in de Utrechtse samenleving? Word ook vrijwilliger bij Taal Doet meer! Als coach, taalmaatje of coördinator help je mensen sterker te staan in onze mooie stad. Voor meer info, check onze vacatures.
