Yvonne Blok (70) werkte een aantal jaren als projectleider voor Taal Doet Meer. Toen ze met pensioen ging, nam ze even rust. Daarna keerde ze terug naar Taal Doet Meer, ditmaal in de schoenen van vrijwilliger. Yvonne is actief bij het Taalcafé in Kanaleneiland. Sinds kort zet ze zich ook in als Wegwijzer in de bibliotheek.
Yvonne woont al jaren in de wijk Kanaleneiland en voelt zich daar als een vis in het water. Ze startte jaren geleden als vrijwilliger bij Taal Doet Meer. Op een gegeven moment kwam er een baan vrij als projectleider. Dat paste haar als een handschoen en ze heeft er tot haar pensioen gewerkt. “Toen wilde ik een beetje afstand nemen. Ik was echt Yvonne van Taal Doet Meer geworden en wilde weer gewoon Yvonne zijn. Daarom heb ik een tijdje in een kledingwinkel gewerkt, wat heel fijn was. Ik had weer collega’s!”
“Voor iemand die de taal niet spreekt is het echt lastig om je weg te vinden”
Op een dag kwam Yvonne in de bibliotheek van Kanaleneiland en zag daar een taalgroepje zitten. Toen begon het toch weer te kriebelen. “Ik zag het en dacht: oh, wat leuk. Zo ben ik vorig jaar begonnen bij taalcafé Kanaleneiland. Een middag per week om langzaam weer op gang te komen. Ik ben vrijwilliger en er is een coördinator die het regelt. Het is geen verplichting en dat vind ik prettig. We praten over thema’s zoals gezond eten of familie. Elke bijeenkomst trekt meer dan vijftien bezoekers en ongeveer acht vrijwilligers. Met elkaar gaan we in gesprek.”
Zo komt van het een het ander en ziet Yvonne de vacature voor Wegwijzer voorbij komen. Natuurlijk kwam haar ervaring van pas, want ze was bij Taal Doet Meer projectleider geweest van de Wegwijzers. “Voor iemand die de taal niet spreekt is het echt lastig om je weg te vinden. Als Wegwijzer kon ik mijn kennis ten dienste stellen van de mensen die zoekend zijn naar een passende route om de taal te leren.”
“Als ik zie wat er gebeurt in de wereld, dan wil je toch een klein steentje bijdragen”
De Wegwijzers zijn onderdeel van het DigiTaalhuis Utrecht. In zes bibliotheken zit wekelijks een Wegwijzer. Yvonne heeft een vast spreekuur in Bibliotheek Kanaleneiland op één ochtend in de week. Mensen die daar komen zijn vaak doorverwezen door de bibliotheek, het buurtteam, welzijnswerk of het gezondheidscentrum. De Wegwijzer helpt hen om de eerste stap te zetten naar het vinden van de juiste taalhulp.
Yvonne licht toe: “Er komen bezoekers uit de hele wereld die beter Nederlands willen leren. Soms ook mensen die moeten inburgeren, maar die verwijs ik door naar het Welkomhuis of een taalschool. Om de juiste route te weten waar mensen terecht kunnen hebben we een speciaal schema en overleggen we als Wegwijzers met elkaar.. Ik weet welk aanbod er is in de stad en de wijk, waarmee ik mensen de goede richting in kan helpen. Ik spreek Frans, Engels en een beetje Arabisch, dat is handig. Het gesprek gaat soms met een tolk in de eigen taal.”
“Iedereen is anders en brengt zijn eigen verhaal mee”
“Als ik zie wat er gebeurt in de wereld, dan wil je toch een klein steentje bijdragen. Ik ontmoet vluchtelingen, maar ook mensen die al jaren in Nederland wonen en de taal niet spreken, vooral ouderen. Vaak hielpen hun kinderen hen, maar die hebben op een gegeven moment hun eigen gezin en werk. Die oudere mensen vereenzamen soms omdat ze geen praatje met de buren kunnen maken. Ze kunnen niet alleen boodschappen doen. Dat raakt me. Het is voor mij maatschappelijke betrokkenheid. Bovendien vind ik het leuk om mensen te ontmoeten. Iedereen is anders en brengt zijn eigen verhaal mee.”
Moet je mensen ook weleens terugfluiten? “Soms lopen mensen leeg met hun verhaal, maar daar ben ik niet voor. Dan verwijs ik door naar het buurtteam of welzijnswerk. Soms gebeurt het dat mensen je voor hun karretje willen spannen. Dan willen ze van mij privé taalles hebben maar daarvoor zit ik er niet. Of ze willen een handtekening voor iets. Dan moet ik wel grenzen stellen.”
“Je moet nieuwsgierig zijn en de vragen achter de vragen herkennen”
Welke kwaliteiten moet een goede Wegwijzer hebben vraag ik Yvonne. “Je moet goed kunnen luisteren en empathisch zijn. Ik heb als projectleider intakes gedaan met nieuwe vrijwilligers en toen maakte ik wel mee dat iemand alleen maar zelf praatte. Maar als Wegwijzer moet je niet alleen maar zelf aan het woord zijn. Je moet nieuwsgierig zijn en de vragen achter de vragen herkennen. Analytisch vermogen is ook handig om mogelijkheden af te kunnen vinken of juist te zien in een bepaalde situatie. En natuurlijk empathie om goed te luisteren en de gave om mensen op het juiste pad te brengen.”
Als je interesse hebt in taal en mensen en je kunt luisteren, dan is het een leuke vrijwilligersbaan, volgens Yvonne. Bovendien is de bibliotheek een gezellige werkplek. “Iedereen is even vriendelijk en behulpzaam. Dan hoor je echt weer ergens bij en dat is fijn.”
* Interview: Els Vegter, freelance schrijver/journalist en beeldend kunstenaar
We zijn op dit moment op zoek naar nieuwe Wegwijzers! Lijkt het je leuk om mensen wegwijs te maken in de wirwar aan taalaanbod dat Utrecht te bieden heeft? Met je eigen stekje in de lokale bibliotheek? Neem contact op, dan maken we kennis!
